16 Jan 2014

Ang mga Babaye sa Batotiti


Source: http://www.fanpop.com/clubs/love/images/33002173/title/love-wallpapers-wallpaper

Dili gani ko musugot nga ana-ay Search sa among lugar, ti-aw ka, ang mag-daog, nganlan nila’g “Miss Batotiti” lami ba diay paminawon?


Ambot nganong naga-boarding house pa man ko. Duol man lang pud amo-a sa eskwelahan.
Didto lang gud sa Malungon.

Didto ko nagdako, sa may Barangay Batotiti – nakabati na ba ka ana? Kuyaw lagi kaayo pangalan sa among baryo. Ingon nila, ang mga dalaga nga nagapuyo sa among lugar, mga gwapa man unta, hilig lang galing mam-basted. Ing-ana jud daw katig-a ilang mga dughan murag bato. Hence, the name for our barangay.

Dili gani ko musugot nga ana-ay Search sa among lugar, ti-aw ka, ang mag-daog, nganlan nila’g “Miss Batotiti” lami ba diay paminawon? Hinuon, lami man pud siya inig dugay, kay akon man na-realize mas nindot kaysa “Miss Malungon”. Hehe, opinion ko lang ‘to ha?

As I was saying, mahilig magpahilak ug laki ang mga bayi. Bag-o ko nag-eskwela sa kolehiyo, ubay-ubay pud akong napahilak. Sari-sari akong mga suitors: nay manong-balot, kanang si Berto – napundir na lang iyahang itlog (sa balot ba) sa sigig bike paadto sa among balay, wala lang gyapon ko musugot nga mahimong iyang trato.

Si Erwin nuon, anak sa usa ka adunahan nga tag-iya sa Funeral Homes. Gwapo man intawon pero tag-himo lagi sila’g lungon. Kung mangolitawo siya, nagaduda naman ko kun asa gikan ang iyang mga bulak. Nagaduha-duha tingali ko modawat.

Ate, sayang ‘to no… gwapo man si Erwin. Anak sa usa ka adunahan, but-an pa jud! Unsa ma’y ginapangita nimo?” ingon sa akong igsoon, si Ging-ging.

Ambot uy… basta. Mo-eskwela ‘sa ‘ko.”




Wala man ko naga-kolek og fafa, sila man lang mudo-ol. Dili ko sama nimo Lyn, hadlok laki.”




Busa katong nagpa-enrol na’ko sa pinaka-prestihiyosong eskwelahan nga gipili pa sa akong amahan, single pa kaayo ko. Hadlok pud gani ko mag-boarding house, apan, ingon sa akong auntie nga nagapuyo sa GenSan, naa kuno sya’y kaila nga nanag-iya ug Ladies Boarding House, na’y discount ang mga gwapahon.

Sadihang, gipangayuan man dayon ko ug 2 months advance ug deposit. Ambot sa langaw… asa didto ang discount? Pero, desente hinuon ang kwarto nga akong gipili, dako siya ug ‘nay tatlo ka katre ug usa ka aparador. Tatlo mi ladyboarder sa usa ka room.

Dire nako naila-ila ang akong mga kaboardmate: si Amanda, bright kaayo, nagkuha og Nursing, og si Nenita, Commerce, taga Isulan, ilonggang dako. “Day, taga Malungon ka? Ti, Cebuana timo haw?” iya ko gipamangkot. “Sagol naman gud ko mo-istorya” tubag pud nako.

Kadugayan, nag-bonding napud lagi mi sa akong mga ka-boardmate. Lami man pud diay ang feeling: murag naa mi’y girl power, pero na-O.P. ko gamay kay puro lagi mga boyprend ang ilang gipang-istoryahan.

Si Amanda, naka-lima na. Ingon pa niya: “Wala man ko naga-kolek og fafa, sila man lang mudo-ol. Dili ko sama nimo Lyn, hadlok laki.” Unsa? I realized, hadlok ba jud diay ko sa laki? O hadlok ko sa relationship? Seryoso man ko sa akong pang-eskwela, ‘kana ang akong pirminti rason. Medyo nahadlok ko kay naa ‘ko nadunggan. Ingon ni Nenita: “Ang mga klasmeyt ko tana sa Elementary, nag-busong dun. Kadalagko gid sa ila tiyan, indi man nila matago. ‘Ti nagpangasawa na sila… ka-aga pa lang gani.”

Si Nenita, nay boyprend, katingalahan. Sige’g bisita dire sa boarding house. Bawal lagi pero gina-jammingan man lang niya among tigol-its nga mayordoma, si Manang Saling.

Usa ka adlaw niaana, nabal-an na lang nako nihawa na si Nenita. Nag-istorya pa man mi ato, depressed man to siya. Gipangutana pud ni Amanda: “Buntis ka Neng? Pag-sulti na lang ug tinuod, naa bitaw mi dire…”

Deny man pud siya. “Dili lagi… basta lang…” Naghinilakay pa mi ato. Na-hurt pud siguro si Amanda kay dili man mag-istorya si Nenita. Niuli na lang sa ila si Nenita, nabilin mi duha ni Amanda sa boarding house.

Nagligad ang panahon… manog-graduate na mi Amanda, stick-to-one tingali to. Na-inlove sa iyang lab partner. Na-develop siguro sa ilang RD “Ambot uy, nag-injection siguro si Cupido sa akong dughan…” ingon pa niya. Happy ko sa ilaha.

Tapos graduation, nag-impake na mi sa among boarding house. Nag-despidida si Manang Saling. Naghiwalay na mi ni Amanda, pero nag-pramis musulat kanunay.

Ako…? Nibalik ko sa Batotiti. Gamay lang gyapon tawo sa amoa, gamay lang lagi nagapakasal didto. Na-isip ko advice ni Amanda… “Kung mabiya-an ka Lyn, unsa na lang?” Unsa tingali? Siguro time na para main-love ko.





Siya na gyud siguro ang para kanako.




Katong celebration sa among balay, gibisita ko ni Berto, dili na siya manog-balot, naglapad na ilang hatchery, ug medyo nag-asenso na pud ang negosyo niya. Ngisi-ngisi pa siya, naa daw siya isolti kanako.

Lyn, kanang… busy ka karong Sabado?”
“Ah… ngano man Bert? Isoroy ko nimo?”
“Kanang kwan Lyn… sa simbahan unta…”
“Ha?”
“Pwede ka mo-ninang sa akong kinamagulangan?”

Agay.

Dugay pud ko bag-o naulian. Wala na kaayo tawo sa compound. Pagka gab-i, ni-puwesto ko sa bintana sa taas sa among balay. Nakit-an ko si Erwin, misulod sa among gate, naa sya’y dala bulak. Naka-porma. Nag-atang pud ko sa bintana, istoryahon ko tingali. Siya na gyud siguro ang para kanako. Si Erwin, dugay napud nako siya gusto. Ngano man gipahulat pa na’ko? Karong gab-I, kung siya mosulti sa iyang gibati, mag “I do” na’ko. Si Erwin diay ang tinuod.

Unsa gani ‘tong iya gibitbit nga bulak? Ah! Mga rosas ‘to, pula kaayo. Gihuna-huna ko ang among future.

Dugay man kaayo siya? Asa naman ‘tingali si Erwin, nganong wala pa man siya nisaka?

Miadto ko sa silong.

Nagsakit akong dughan, ‘ato siya sa duyan, gisabak si Ging-ging, nga anaay uyat nga mga rosas-pula kaayo.




Source: Admist Injustices (The Voice Publication, 2004)
*References to actual names, places and events are used for the sake of writing fiction Batotiti does not exist in Malungon.

0 comments:

Post a Comment

 
Find us on Google+